Autor:Marko Jokić
Tragajući za starim zapisima o selu Velika,naišao sam na veliki broj dokumenata o plavsko-gusinjskoj dolini.Zapise su tokom XVII vijeka ostavili Evlija Čelebija,Marin Bolica,ali i nekoliko katolčkih sveštenika.Interesamtno je,da ovi autori nijesu obišli Veliku,iako su opisali neka od susjednih sela[1].
Posebno je veliki broj zapisa o ovom kraju iz XIX,ali i nešto manje XVIII vijeka.
Stari karavanski putevi koji su ovaj kraj spajali južno sa Skadrom i Lješom,niz dolinu Lima sa Beranama (i dalje),a iz Plava nekoliko tih puteva je vodilo prema Metohiji su osobito bili interesantni davnim istraživačima ovih i širih prostora.Te puteve su pohodili Englezi,Kanađani,Amerikanci,Francuzi,Italijani,Austrijanci,Njemci,Poljaci,Česi,Rusi,Turci i istraživači drugih destinacija.
Ovoga puta,ukratko o dijelu putopisa engleskog putopisca Edmunda Spensera.Prva njegova obimna knjiga je nastala po zapisima koji su nastali na njegovom putovanju kroz Njemačku,Poljsku,Mađarsku i Švajcarsku od 1834 do 1836.godine[2].Autor je objavio i drugu knjigu putopisa,putujući od Beča niz Dunav do Carigrada i dalje do Kavkaza (Knjiga je objavljena u Londonu 1838.g).Za nas je značajno njegovo putovanje po Balkanu od 1847-1850.godine.Knjiga nosi naslov TRAVELS IN EUROPEN TURKEY,IN 1850(Putovanje po evropskoj Turskoj).Na ovoj turneji,pješice i na konju proputovao je Bosnu,Srbiju,Bugarsku,Makedoniju,Albaniju i Epir.Ulaskom u Srbiju,njegovo putovanje je od Novog Pazara vodilo na Rožaje. Interesantno je da putovanje od Rožaja za Plav nije posebno opisano u knjizi,te je ostalo nejasno koji od tadašnjih karavanskih puteva je koristio putopisac na ovom dijelu svog putovanja[3].
Continue reading